یکی از انواع اظهارنامه مالیاتی، اظهارنامه مالیاتی برآوردی است. این اظهارنامه که از سوی مودیان مالیاتی و به منظور ارائه گزارشی از عملکرد سالانه مودیانی است که در ارائه اظهارنامه و یا رعایت مقررات تهیه اظهارنامه مالیاتی کوتاهی نمودهاند. این اظهارنامه بر اساس فعالیت مودی طی سال و اطلاعات اقتصادی کسب شده مودیان از طرح جامع مالیاتی تهیه میشود؛ سپس مطالبه مالیات متعلق به موجب برگ تشخیص مالیات صورت میگیرد.از آنجا که تکلیف ارائه اظهارنامه مالیاتی برای کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی وجود دارد، بر اساس مفاد قانونی مختلف، تولید اظهارنامه مالیاتی برآوردی برای کلیه ز اشخاص حقیقی و حقوقی که در موعد مقرر نسبت به تهیه اظهارنامه اقدام ننموده اند انجام میشود.

📘اظهارنامه برآوردی در قانون مالیاتهای مستقیم
طبق ماده ۱۵۷ قانون مالیاتها، در صورتیکه اظهارنامهای ارائه نشود، ممیز مالیاتی میتواند مالیات را بر اساس قرائن و اطلاعات موجود بهصورت تخمینی تشخیص دهد.
همچنین در اصلاحیه ۱۴۰۰ تصریح شده که هر واحد مالیاتی میتواند از دادههای بانکی، تراکنشهای POS و گزارش ۱۶۹ برای تعیین «درآمد مشمول مالیات» استفاده کند.
⚙️ علت صدور اظهارنامه برآوردی
| علت | توضیح |
|---|---|
| عدم ارسال اظهارنامه عملکرد تا ۳۱ خرداد (اشخاص حقیقی) یا ۳۱ تیر (حقوقی) | صادر شدن اظهارنامه برآوردی بهصورت سیستمی |
| اختلاف بیش از ۳۰٪ میان درآمد گزارششده و تراکنشهای بانکی | تنظیم اظهارنامه برآوردی برای بازبینی |
| غیرفعال بودن کارتخوان یا پوز ثبتنشده | دلیل متداول در اصناف |
| مغایرت گزارش ۱۶۹ | باعث تعیین مالیات تخمینی میشود |
🧾 مراحل مشاهده و اعتراض به اظهارنامه برآوردی
مرحله ۱: ورود به درگاه مودیان
به my.tax.gov.ir وارد شوید.
از منوی «درخواستها»، گزینهی اظهارنامه برآوردی را انتخاب کنید.
مرحله ۲: مشاهده اظهارنامه صادرشده
در تب «پروندههای مالیاتی»، موردی با عنوان «اظهارنامه تخمینی» را خواهید دید.
روی گزینه “مشاهده جزئیات” کلیک کنید تا درآمد و هزینههای محاسبهشده نمایش داده شود.
مرحله ۳: ثبت اعتراض
در پایین صفحه گزینه «ثبت اعتراض به اظهارنامه برآوردی» قرار دارد.
در این قسمت باید لایحه مختصر و دلایل خود را ثبت و مستندات (مثل دفاتر، فاکتورها یا اظهارنامه قبلی) را بارگذاری کنید.
مرحله ۴: پیگیری وضعیت
در منوی “درخواستهای من”، وضعیت پرونده (“ارجاع به کارشناس”، “در انتظار بررسی”، “پاسخ داده شد”) قابل رهگیری است.
💡 نکته: اگر هیچ اقدامی نکنید، مالیات برآوردی پس از ۳۰ روز قطعی و غیرقابل اعتراض میشود.
⚖️ اعتراض و اصلاح اظهارنامه برآوردی
در صورت پذیرش اعتراض، ممیز برگ جدیدی صادر میکند.
اما اگر رد شود، امکان ارائه درخواست تجدیدنظر در هیأت حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده ۲۳۸ وجود دارد.
تیم کارشناسان کیپتکس لایحه اعتراض رسمی تنظیم و پرونده را تا مرحله رأی نهایی پیگیری میکند.
سوالات متداول اظهارنامه برآوردی
اظهارنامه برآوردی، اظهارنامه مالیاتی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور برای مودیانی که از ثبت اظهارنامه خودداری کرده یا اظهارنامه خلاف قانون ثبت نموده اند تنظیم می گردد که جزئیات و توضیحات آن در متن مقاله ارائه شده است.
درگاه ملی خدمات مالیات به آدرس my.tax.gov.ir سامانه اعتراض و مشاهده ابلاغیه اظهارنامه برآوردی می باشد که جزئیات و توضیحات این امر در متن مقاله ارائه شده است.
پرداخت مالیات اظهارنامه برآوردی علاوه بر شیوه حضوری و مراجعه به ادارات مالیات با مراجعه به آدرس tax.gov.ir انتخاب گزینه پرداخت الکترونیک مالیات از فیلد سایر خدمات مالیاتی و طی کردن مراحل آن میسر می باشد که جزئیات این امر در متن مقاله ارائه شده است.
